1.036

Mandylion

Regio: Rusland
Periode:  18e eeuw
Afmeting: 40.00 x 50.00 cm

Beschrijving

Ikoon die het “niet-met-mensenhanden-gemaakte beeld” van het gelaat van Christus toont, afgedrukt op een doek. De oorspronkelijke afbeelding voert terug op een legende over koning Abgar uit Edessa (Urfa in het huidige Turkije), die leefde in de tijd van Christus. Abgar was ernstig melaats en schreef een brief aan Christus toen deze in Galilea was en de verhalen over bijzondere genezingen van ziekten en kwalen zich in heel Syrië verspreidden (Mat. 4, 24). De koning liet deze brief bezorgen door zijn hofschilder Ananias, die tevens de opdracht kreeg een portret van Christus te schilderen. Het verhaal wil dat Ananias bij aankomst in Jeruzalem er eerst niet in slaagde om dicht bij Christus te komen omdat er nog zoveel andere mensen op de been waren om Hem te zien. Ananias klom echter op een rots om toch een portret van Christus te maken. Toen deze hem echter zag, beval Hij Ananias om naderbij te komen. Christus prees het geloof van koning Abgar en gaf Ananias een brief mee voor de koning. Ook liet Christus een vochtige doek brengen, waarin Hij een afdruk van Zijn gelaat achterliet. Toen koning Abgar bij terugkomst van zijn knecht deze doek tegen zich aandrukte, was hij vrijwel geheel genezen. Slechts een klein deel van zijn gezicht bleef nog aangedaan door de lepra, maar dit restant werd genezen toen kort daarna de apostel Thaddeus, een van de zeventig, een bezoek  bracht aan Abgar.

Koning Abgar, ook de Zwarte genoemd, waarschijnlijk vanwege zijn aandoening, schreef een dankbrief aan Christus en bood Hem daarin onderdak in zijn land voor als de dreiging tegen Hem te groot zou worden. Christus dankte hem hartelijk, maar sloeg vooralsnog het aanbod af. Deze correspondentie is bekend als de Briefwisseling tussen Jezus en Abgar.

De Russisch-orthodoxe kerk beschouwt het Mandylion als de authentieke afbeelding van Christus. Kenmerkend zijn de lange haren, de scheiding boven op het hoofd, de lange dunne snorharen en de korte baard die in twee punten uiteenloopt. De afbeelding wordt daarom ook wel “Christus met de natte baard genoemd. Het feest van de overbrenging van het “niet-met-mensenhanden-gemaakte beeld van Christus’ van Edessa naar Constantinopel wordt in de orthodoxe kerk op 16 augustus gevierd.