1.045

Ontslapen van de Moeder Gods

Regio: Rusland (St. Petersburg)
Periode:  18e eeuw
Afmeting: 68.00 x 113.00 cm

Beschrijving

De laatste jaren van de Moeder Gods worden beschreven in de Legenda Aurea, een verzamelwerk van heiligenverhalen uit het einde van de 13de eeuw, waarin vele vertellingen, die al eeuwenlang bekend waren, bijeengebracht zijn. Zo werd het verhaal over de Moeder Gods reeds in de 2de eeuw in het Nabije Oosten verteld. Er zijn twee lezingen voor de sterfplaats van de Moeder Gods. De ene variant plaatst de gebeurtenis in Efeze, waar de Moeder Gods met Johannes verbleef, de andere variant laat het ontslapen in Jeruzalem plaatsvinden. Deze laatste versie is in beeld gebracht. De apostelen komen begeleid door engelen op hun wolkenschuitjes naar Jeruzalem. Alleen Thomas, die uit India moest komen, was te laat. Als bewijs voor het ten hemel varen geeft de Moeder Gods hem haar ceintuur. Midden boven op de ikoon wordt deze overhandiging in beeld gebracht, terwijl zij door engelen omhoog wordt gedragen. Toch is Thomas aan het hoofdeinde van het sterfbed ook geschilderd om het getal van de twaalf apostelen compleet te maken.

Als Christus de ziel van Zijn Moeder heeft meegenomen, willen de apostelen het lichamelijk omhulsel in het Dal van Josaphat begraven. De processie wordt dan verstoord door Jefonias, die de baar wil omstoten. Omdat hij met zijn handen de Ark – waaruit Christus is voortgekomen – heeft aangeraakt, worden zijn handen door de aartsengel Michaël afgehakt. Na zijn onmiddellijke bekering groeien de handen weer aan.

De vier bisschoppen achter de baar zijn van de eerste christengemeenten: Dionysios, Jakobus, Hierotheus en Timotheus.

De weeklagende vrouwen zijn de zogenaamde vriendinnen van de Moeder Gods, die als pleuranten zijn weergegeven voor de architectuur.

Geheel boven zijn God de Vader en de Zoon met de Heilige Geest in de hemel voorgesteld, terwijl daaronder engelen de hemelpoorten openen om de Moeder Gods binnen te laten.

De datum voor het feest, 15 augustus hangt samen met de wijding van de kerk van het Ontslapen tussen Jeruzalem en Bethlehem.