Beschrijving

Op deze grote kerkikoon worden in meerdere horizontale registers gebeurtenissen rond het Laatste Oordeel, zoals deze onder meer beschreven zijn in de Openbaring van Johannes, afgebeeld. Geheel bovenaan rollen twee engelen het uitspansel met zon, maan en sterren op, waarmee wordt aangegeven dat het einde der tijden is aangebroken en er een nieuwe hemel en een nieuwe aarde zal zullen komen. In de linker bovenhoek is het hemelse Jeruzalem uitgebeeld als huis met vele woningen, waarin de uitverkorenen met Christus aan tafel zitten. Door een opening, die bewaakt wordt door een engel, treden de uitverkorenen naar binnen. Centraal in het bovenste register is de Heilige Drievuldigheid afgebeeld. Daarnaast zendt God de Vader zijn Zoon naar beneden om het oordeel te vellen.

In het tweede register is een Deësis weergegeven: centraal Christus als tronende Pantokrator (“Albeheerser”) en daarnaast de Moeder Gods, Johannes de Voorloper (de Doper), beiden in voorbede om voor de gehele mensheid genade af te smeken. Naast de troon van Christus zitten de twaalf apostelen en daarachter nog een menigte engelen als getuigen van het oordeel dat over iedere ziel geveld wordt. Aan de voeten van Christus knielen Adam en Eva, symbool voor de gehele mensheid, naast de troon van de Hetimasie of Parousie.

In het register onder deze Deësis nadert ter rechter zijde van Christus (links op de ikoon) een stoet heiligen en aan Christus’ linker zijde een stoet van zondaren. Beide groepen worden voor de troon geleid. Onder de troon is een tweetal engelen te zien die een weegschaal bedienen waarmee iedere ziel geoordeeld wordt. De zielen van de onrechtvaardigen worden via een serpent die uit 21 segmenten bestaat afgevoerd naar de hel, rechtsonder op de ikoon. Elk van de segmenten vertegenwoordigt een belangrijke zonde. Aan de rechterkant van de slang zijn in medaillons de vier dieren uit het visioen van Daniël afgebeeld (Dan. 7, 17). De vier dieren symboliseren de vier rijken, namelijk Rome (leeuw met arendsvleugels), Perzië (beer met drie ribben in de muil), Macedonië of Griekenland (luipaard met vleugels en vier koppen) en Babylonië (afschrikwekkend dier met ijzeren tanden en tien horens).

Onder de hel is een viertal afzonderlijke martelingen weergegeven. De linkerkant van de onderste registers toont hoe het de rechtvaardigen vergaat. Onderaan wordt een stoet heiligen door Petrus naar de poorten van de Hemel geleid. Achter de stoet is een man aan een paal gebonden – hij symboliseert een zondaar die ook goede werken heeft verricht. Over hem is nog geen oordeel geveld. Achter de poorten van de Hemel wachten de aartsvaderen Abraham, Isaak en Jakob. Naast hen zijn de Boom des Levens en de Goede Moordenaar aan het kruis die zich bekeerde afgebeeld. Boven de aartsvaderen zetelt de Moeder Gods op een troon, geflankeerd door twee engelen.